تأثیرپذیری شدت جزیرة گرمایی شهری تهران از الگوهای همدیدی جو

جزیرة گرمایی با تغییر مؤلفه‌های اقلیمی در شهرها موجب افزایش نسبی دمای شهرها در مقایسه با حومة آن‌ها می‌شود. در این پژوهش برای تحلیل تأثیرپذیری شدت جزیرة گرمایی تهران، نخست 24 روز از سال 2006 انتخاب شد. سپس، مقادیر بیشینه و کمینة شدت جزیرة گرمایی و ساعت رخداد آن‌ها برای روزهای مورد مطالعه با استفاده از داده‌های دمایی 14 ایستگاه هواشناسی محاسبه شدند. همچنین، وضعیت باد در ساعت‌های رخداد کمینه و بیشینه واکاوی شد. همچنین، پس از بررسی همخوانی شرایط سطح زمین و ترازهای جوی بالا با استفاده از نقشه‌های سطح دریا و تراز میانی جو و مؤلفه‌های مداری و نصف‌النهاری باد (به‌دست‌آمده از داده‌های مراکز ملی پیش‌بینی محیطی، مرکز ملی پژوهش جوی ایالات متحده) ارتباط بین شدت‌های جزیرة گرمایی و شرایط همدیدی واکاوی شد. نتایج نشان دادند که در زمان حاکمیت شرایط پرفشاری به علت سکون هوا، شدت جزیرة گرمایی افزایش می‌یابد؛ در حالی که در شرایط کم‌فشاری عکس این حالت رخ می‌دهد. همچنین، در نمونه‌های مورد بررسی، ناهماهنگی سامانه‌های فشاری با زمان رخداد بیشینه و کمینة جزیرة گرمایی در فصل سرد سال در برخی از موارد به خوبی مشاهده می‌شود. این در حالی است که در دوره‌های گرم بین زمان بیشینه و کمینة این پدیده و حاکمیت مراکز فشار سطحی هماهنگی منظمی وجود دارد. همچنین، اختلاف شدت باد حومه با محدودة شهری ارتباط معنی‌داری با مقادیر بیشینه و کمینة جزیرۀ گرمایی نشان می‌دهد؛ افزایش اختلاف سرعت باد حومه با نواحی شهری سبب افزایش شدت جزیرة گرمایی و کاهش اختلاف سرعت باد و کاهش شدت جزیرة گرمایی می‌شود.